นพ.นคร เปรมศรี ผู้อำนวยการสถาบันวัคซีนแห่งชาติ กล่าวตอนหนึ่งในการเสวนา “วัคซีนโควิด ไทยจะเดินต่อไปอย่างไร” โดยบางช่วงบางตอนได้มีการสอบถามถึงประเด็นการเจรจราซื้อวัคซีนของไฟเซอร์ ซึ่งมีข่าวว่าเป็นเพราะรัฐยังไม่มีการเซ็นต์สัญญาซื้อ ว่า ตามขั้นตอนต้องมีการสั่งจองก่อน ซึ่งเราสั่งจองไปแล้วตั้งแต่ มิ.ย.เป็นการล็อคยอดแล้ว 20 ล้านโดส อยู่ระหว่างการทำสัญาสั่งซื้อ ซึ่งดูสัญญายังมีข้อเสียเปรียบในภาพรวมของประเทศจึงต้องปรึกษาไปที่สำนักงานอัยการสูงสุด สำนักงานกฤษฎีกา หรือแม้กระทั่งขอความเห็นชอบจากคณะรัฐมนตรี (ครม.)
เมื่อถามว่าทำไมเพื่อนบ้าน ได้วัคซีนแล้วในเดือน ส.ค. นี้ นพ.นคร กล่าวว่า ขึ้นอยู่กับว่าเขาจองวัคซีนเมื่อไหร่ ยอมรับว่าเราจองได้ช้ากว่าเขา ส่วนระหว่างนี้ ไตรมาส 3 จะมีวัคซีนตัวอื่นๆ เข้ามาหรือไม่นั้นค่อนข้างเป็นไปได้ยาก เท่าที่สืบค้นยังมีแค่วัคซีนเชื้อตายจากประเทศจีนทั้งซิโนแวค และซิโนฟาร์ม อย่างไรก็ตาม หากมองวัตถุประสงค์ในการใช้วัคซีนให้เต็มประโยชน์ที่มีในช่วงเวลานี้ที่มีซิโนแวค และแอสตร้าฯ ยังสามารถป้องกันป่วยรุนแรง และเสียชีวิตได้สูง แม้เจอเชื้อกลายพันธุ์ ส่วนข้อมูลที่มีนักวิชาการเอาเลือดของผู้ที่ได้รับวัคซีนไปทำปฏิกิริยากับไวรัสในหลอดทดลอง ก็เป็นตัวทำนายผลการป้องกันโรคทั่วไป ยอมรับว่าได้ผลลดลง แต่ก็ลดลงทุกตัว
ส่วนเรื่องการป้องกันการป่วยหนัก และการเสียชีวิตนั้นเป็นเรื่องของการเอามาใช้จริงถึงจะเห็นผล ซึ่งมีข้อมูลเชิงประจักษ์ ที่อังกฤษ มีการฉีดวัคซีนทั้งแอสตร้าฯ และไฟเซอร์ ครอบคลุมประชากร 50% ทำให้อัตราป่วยลด 5-6 พันราย แต่พอเจอการระบาดสายพันธุ์เดลตาก็พบว่าตัวเลขผู้ป่วยเพิ่มขึ้นเป็นวันละ 2 หมื่นราย แต่อัตราการเสียชีวิตไม่ได้เพิ่มขึ้น แสดงว่าวัคซีนยังมีประสิทธิภาพดีในเรื่องการป้องกันการเสียชีวิต และลดภาระระบบบริการทางการแพทย์ นึกภาพดูว่าถ้าเรามีผู้ป่วยในมือจำนวนมาก การดูแลให้ทั่วถึงก็น้อยลง ก็มีโอกาสเสียชีวิตมากขึ้น ดังนั้นหากผู้ป่วยหนักลดลง ผู้เสียชีวิตก็จะลดลงด้วย ดังนั้นตนขอเป็นอีกหนึ่งเสียงในการยึดเป้าหมายที่สำคัญคือการลดการป่วยหนัก และการเสียชีวิต เราต้องฉีดวัคซีนให้ตรงกลุ่มคือผู้สูงอายุ และผู้ป่วยที่มีโรคร่วม
อย่างไรก็ตาม สำหรับการฉีดวัคซีนบู๊สเตอร์ หรือฉีดเข็ม 3 นั้น ขณะนี้ทีมวิชาการ และอาจารย์มหาวิทยาลัยอยู่ระหว่างการศึกษาเรื่องระยะเวลาที่เหมาะสมป็นอย่างไร การฉีดซ้ำตัวไหนเป็นอย่างไร เช่น ซิโนแวค 2 เข็ม กระตุ้นด้วยซิโนแวคเข็ม 3 แล้วภูมิเป็นอย่างไร หรือ ซิโนแวค 2 เข็ม กระตุ้นเข็ม 3 ด้วยแอสตร้าฯ เป็นอย่างไร หรือซิโนแวค 2 เข็ม ซ้ำด้วยวัคซีน mRNA ภูมิคุ้มกันจะเป็นอย่างไร ทั้งหมดเพื่อจะตอบโจทย์ว่าแล้วถ้าปฏิกิริยาภูมิคุ้มกันที่เกิดขึ้นต่จะสู้เชื้อเดลตาได้หรือไม่ จะเป็นข้อมูลในการตัดสินใจใช้วัคซีนได้แม่นยำมากขึ้น จะใช้เวลาในช่วงก.ค.-ส.ค.นี้ ทั้งนี้เมื่อเมื่อออกมาแล้วเชื่อว่าบุคลากรการแพทย์ และผู้สูงอายุ และมีโรคร่วมก็จะเป็นกลุ่มแรกๆ เช่นกัน เป็นไปตามลำดับความสำคัญ
ภายหลังจบการเสวนาผู้สื่อข่าวได้ถามย้ำกรณีมีแพทย์ท่านหนึ่งออกมาระบุว่าได้ที่ได้วัคซีนไฟเซอร์ โมเดอร์นาช้า เพราะรัฐบาลไม่ยอมเซ็นต์สัญญา ซึ่งนพ.นคร กล่าวว่า ใครพูดก็ไปเอาหลักฐานมาว่าเป็นอย่างนั้นจริงๆ ไม่ใช่พูดลอยๆ เราได้เซ็นต์หนังสือจองวัคซีนไฟเซอร์ไปแล้วตั้งแต่ต้น มิ.ย. อยู่ระหว่างทำสัญญาจัดซื้อไม่ได้มีการประวิงเวลา ไม่ได้รีรอ วันนี้เมื่อมีการเสียเปรียบเราก็ต้องมีการเจรจราต่อรองเพื่อให้เราเสียเปรียบน้อยที่สุด ส่วนเรื่องรายละเอียดขอไม่เปิดเผยเนื่องจากอยู่ระหว่างการเจรจา แต่ไม่ใช่หมายความว่าเราไม่ทำอะไร เรายังเดินหน้าจัดหาวัคซีน mRNA สุดท้ายหากจำเป็นก็ต้องยอมเสียเปรียบ
