“ผีกะลา” ประเพณีโบราณความเชื่อเรื่องวิญญาณของชาวบ้านรางเฆ่ที่สืบทอดกันมานับ 100 ปี

โดยนายธานาวัต การพานิช สมาชิกสภาองค์การบริหารส่วนจังหวัดกาญจนบุรี เขต4 อำเภอท่าม่วง ได้กล่าวว่า “การเข้าผีกะลา” เป็นการละเล่นพื้นบ้านตามความเชื่อของชาวบ้าน ปัจจุบันหาดูได้ยาก แต่ผู้แก่ผู้เฒ่าที่นี้ได้เล่นสืบทอดกันมาเป็น 100 ปีแล้ว จึงอยากให้ประเพณีนี้ได้มาการสืบทอดของวัฒนธรรมประเพณีการละเล่นและช่วยกันรักษาไว้ได้อย่างครบถ้วนเพื่อให้คนรุ่นหลังนั้นได้เห็นวิถีประเพณีนี้กันไปจนชั่วลูกชั่วหลาน

โดยวิธี “การละเล่นเข้าผีกะลา” จะมีการจุดธูปสองดอกที่ลานกลางแจ้งก่อนเพื่อบอกกล่าวผีว่าจะมีการเล่นผีกะลาก่อน จากนั้นจะใช้ผ้าปิดตาผู้ที่ที่จะให้ผีเข้าร่าง ซึ่งส่วนใหญ่นิยมให้ผู้หญิงเป็นคนทรง ด้วยการพับผ้าเป็นแถวยาวคาดที่ดวงตาทั้งสอง ความประสงค์คือไม่ให้มองเห็น จากนั้นนำกะลาตัวผู้(กะลาตาเดียว) มา 1 ฝา หงายลงที่พื้น ให้คนที่จะเข้าผีนั่งโดยใช้เท้าทั้ง2ข้างเหยียบบนกะลาห้ามให้เท้าแตะโดนพื้น มือทั้งสองยันไว้ที่พื้น และจะมีคนดูยืนคุมอยู่ข้างๆเลี้ยงว่าพี่เลี้ยง จานั้นจะมีชาวบ้านมานั่งรอบๆเป็นคนคอยตีให้จังหวะและร้องเพลงเชิญผีให้มาเข้าโดยจะใช้ท่อนไม้ไผ่คนละ2ท่อน ตีลงไปที่ลำไม้ไผ่ยาวที่วางไว้ด้านหน้า โดยจะช่วยกันร้องพร้อมกันว่า “กุ๊ก มา เถอะ กุ๊ก มา เถอะ กุ๊ก ไม่มา ผีกะลามาเข้า” คนร้องจะช่วยกันร้องเรื่อยไป กระทั่งถ้ามีผีเริ่มเข้าคนที่นั่งบนกะลา กะลาจะหมุนเองและจะล้มลงบนพื้น แสดงว่าผีเข้าแล้ว แต่ถ้าผีไม่ยอมเข้าให้เปลี่ยนคนเข้าผีใหม่ เพราะจิตแข็ง ให้เลือกเอาคนจิตอ่อนมาเข้าผีใหม่ และเมื่อผีเข้าแล้วคนที่ถูกผีเข้าจะมีน้ำหนักตัวที่เพิ่มขึ้นหลายเท่าต้องใช้คนเข้ามาช่วยกันอุ้มให้รุกขึ้นหลายคน จากนั้นจะร้องเพลงอะไรก็ได้ คนเข้าผีจะรำไปตามจังหวะของเพลง ซึ่งเพลงที่นิยมนำมาร้องส่วนใหญ่จะเป็นเพลงจังหวะเร็ว ที่ให้ความสนุกสนาน เช่น เพลงรำวง หรือเพลงพื้นเมือง ถ้าเพลงใดผีที่เข้าไม่ชอบก็จะไม่เต้นหรือไม่ก็ล้มลงพื้นดื้อๆเลย