ผู้ว่าฯ แม่ฮ่องสอน ยืนยัน ปลาสาละวิน กินได้ ผลตรวจแม่น้ำลาละวิน พืชผัก ไม่เป็นอันตรายไม่พบสารหนูเกินค่ามาตรฐาน

วันที่ 28 พฤศจิกายน 2568 ที่ห้องประชุมศาลากลางจังหวัดแม่ฮ่องสอน นายวิบูรณ์ แววบัณฑิต ผู้ว่าราชการจังหวัดแม่ฮ่องสอน พร้อมด้วยนายบุญลือ ธรรมธรานุรักษ์ รองผู้ว่าราชการังหวัด ผอ.สำนักงานสิ่งแวดล้อมและควบคุมมวลพิษที่ 1 (เชียงใหม่) นายแพทย์สาธารณสุขจังหวัด, เกษตรจังหวัด ประมงจังหวัด และหน่วยงานที่เกี่ยวข้องแถลงผลการตรวจสารหนูในแม่น้ำสาละวิน

นายวิบูรณ์ แววบัณฑิต ผู้ว่าราชการจังหวัดแม่ฮ่องสอน กล่าวว่า หลังจากมีข่าวแม่น้ำสาละวินชายแดนไทยเมียนมา พื้นที่อำเภอสบเมย อำเภอแม่สะเรียง จ.แม่ฮ่องสอน ปนเปื้อนสารหนูทำให้ชาวบ้านที่อยู่ริมแม่น้ำสาละวินและประชาชนทั่วไปผวาไม่กล้ารับประทานปลาสาละวินและผักที่ปลูกในพื้นที่ ตั้งแต่มีข่าวสารแม่น้ำปนเปื้อนสารหนู จังหวัดได้ให้หน่วยงานที่เกี่ยวข้องทั้งสำนักงานทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม เกษตร สาธารณสุข ประมง ร่วมกันนำน้ำและดินโคลนในแม่น้ำสารวินมาตรวจหาสาเหตุเป็นระยะ ซึ่งผลตรวจยืนยันได้ว่าไม่พบสารหนูปนเปื้อนเกินค่ามาตรฐานแต่อย่างใด ประชาชนสามารถรับประทานปลาสาละวินได้ตามปกติ

นายอาวีระ ภัคมาตร์ ผอ.สำนักงานสิ่งแวดล้อมและควบคุมมวลพิษที่ 1 (เชียงใหม่) ชี้แจงว่า ผลการตรวจวิเคราะห์หาการปนเปื้อนสารหนูในตัวอย่างสิ่งแวดล้อม จากกระแสข่าวการปนเปื้อนสารหนูในแม่น้ำสาละวินเกินค่ามาตรฐาน 5 เท่า เมื่อวันที่ 27 – 30 ตุลาคม 2568 ที่ผ่านมา จังหวัดแม่ฮ่องสอน ร่วมกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้องได้เร่งดำเนินการตรวจสอบตัวอย่างน้ำ สัตว์น้ำ ผักสด เมล็ดพันธุ์พืชท้องถิ่น ตะกอนดินใต้ท้องน้ำ และตะกอนดินริมน้ำ โดยผลการตรวจวิเคราะห์การเก็บตัวอย่าง ในลำน้ำสาละวินจำนวน 13 จุด และลำน้ำสาขา (ฝั่งประเทศไทย) 5 จุด แบ่งเป็น ตัวอย่างน้ำที่ผ่านการกรองตะกอน และตัวอย่างน้ำที่ไม่ผ่านการกรองตะกอน พบว่าค่าการปนเปื้อนสารหนูและโลหะหนัก 8 ชนิด ไม่เกินค่ามาตรฐาน ทั้งในลำน้ำสาละวิน และลำน้ำสาขา

ด้าน นายธนดล นวลจันทร์ ประมงจังหวัดแม่ฮ่องสอน กล่าวว่า ทำการเก็บตัวอย่างสัตว์น้ำส่งห้องปฏิบัติการ จำนวน 2 ครั้ง สัตว์น้ำจำนวน 5 ชนิด ได้แก่ ปลากดหัวเสียม ปลากดคัง ปลายอนเขี้ยว ปลาหมู และปลาแค้ ผลการตรวจวิเคราะห์พบว่าค่าการปนเปื้อนสารหนูและโลหะหนัก ไม่เกินค่ามาตรฐาน ทั้ง 2 จุด

นายพยุงศักดิ์ สิทธิลภ เกษตรจังหวัดแม่ฮ่องสอน ผักสด เมล็ดพันธุ์พืชท้องถิ่น ทำการเก็บตัวอย่างพืช จำนวน 4 จุด ได้แก่บริเวณ บ้านท่าตาฝั่ง ตำบลแม่ยวม อำเภอแม่สะเรียง บ้านจอท่า ตำบลแม่คง อำเภอแม่สะเรียง บ้านแม่สามแลบ ตำบลแม่สามแลบ อำเภอสบเมย บ้านสบเมย ตำบลแม่สามแลบ อำเภอสบเมย โดยเก็บตัวอย่างพืชทั้งหมด 10 ชนิด พบว่าค่าการปนเปื้อนสารหนูและโลหะหนัก ไม่เกินค่ามาตรฐาน ทั้ง 4 จุด

นายแพทย์ทศพล ดิษฐ์ศิริ นายแพทย์สาธารณสุขจังหวัดแม่ฮ่องสอน กล่าวว่า ได้ทำการคัดกรองกลุ่มเสี่ยงได้แก่ผู้อาศัยในเรือนแพริมน้ำและผู้มีอาชีพประมง โดยเก็บตัวอย่างปัสสาวะและตัวอย่างเลือดของกลุ่มเสี่ยงจำนวน 10 คน ใน 4 ชุมชน พบว่าค่าการปนเปื้อนสารหนูในปัสสาวะ ไม่เกินค่ามาตรฐาน ทั้ง 10 คน

นายวิบูรณ์ แววบัณฑิต ผู้ว่าราชการจังหวัดแม่ฮ่องสอน กล่าวว่า มาตรการเบื้องต้นแม้ในปัจจุบันข้อมูลการใช้ประโยชน์จากน้ำสาละวินโดยตรงของชุมชนในจังหวัดแม่ฮ่องสอนจะมีไม่มาก ทำให้ผลกระทบทางตรงต่อสุขภาพประชาชนในระยะสั้นยังอยู่ในระดับต่ำ และค่าการปนเปื้อนสารหนูในปลา พืชผัก และตัวมนุษย์ที่ตรวจวัดยังไม่เกินมาตรฐาน แต่จังหวัดแม่ฮ่องสอน ก็ไม่ได้มองข้ามความเสี่ยงในประเด็นการสะสมของสารหนูในระบบนิเวศระยะยาว ซึ่งอาจส่งผลต่อสุขภาพประชาชนในอนาคตได้ จึงได้ให้มีการแนะนำเรื่องการใช้น้ำอุปโภคบริโภค และการจัดหาแหล่งน้ำ การเพิ่มจุดกรองน้ำสะอาดให้ชุมชน ทั้งนี้ จังหวัดจะมีการประชุมเพื่อกำหนดมาตรการแก้ไขปัญหา และแนวทางติดตาม เฝ้าระวังเพิ่มเติมในวันที่ 8 ธันวาคม 2568 และจะรายงานผลและประกาศมาตรการอื่นๆ