“การอนุรักษ์โขน” เป็นหนึ่งในพระราชกรณียกิจที่สำคัญของสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง แม้ก่อนหน้านี้การแสดง “โขน” ซบเซาลง
จึงมีพระราชเสาวนีย์ “ถ้าไม่มีใครดู ฉันจะดูเอง” จึงให้กรมศิลปากรจัดการแสดงถวายทอดพระเนตร ในโอกาสที่ทรงแปรพระราชฐานไปประทับ ณ จังหวัดหนองคาย เมื่อวันที่ 27 พฤศจิกายน พ.ศ. 2546
ทำให้การแสดงโขนกลับมามีชีวิตขึ้นอีกครั้ง ด้วยพระบารมีที่ทรงมีพระราชหฤทัยห่วงใย ในการอนุรักษ์และสืบสานมรดกศิลปวัฒนธรรมของชาติ โดยเฉพาะด้านนาฏศิลป์ ดนตรีไทย และการแสดงพื้นบ้าน
อีกทั้งทรงมีพระราชปณิธานมุ่งมั่นในการอนุรักษ์ “โขน” โดยพระราชทานพระราชทรัพย์ส่วนพระองค์ในการฟื้นฟูเครื่องแต่งกาย และมีพระราชดำริให้พัฒนาการแสดงให้มีความร่วมสมัย
พระราชกรณียกิจในการฟื้นฟูโขน นำไปสู่การแสดง “โขนพระราชทาน” ที่ประสบความสำเร็จอย่างสูง จนได้รับการขึ้นทะเบียนเป็นมรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมของมนุษยชาติโดยยูเนสโก (UNESCO)
