วิกฤตปลาหมอคางดำ แม้ขณะนี้ยังไม่รู้แน่ชัดถึงสาหตุการระบาด แต่สังคมกลับชี้เป้าไปที่ บริษัทเอกชนเพียงรายเดียว ที่เคยขออนุญาตนำลูกปลาจากประเทศกาน่า เข้ามาเพื่อทำการวิจัย ซึ่งต่อมาก็ต้องยุติโครงการไปตั้งแต่ยังไม่เริ่ม เนื่องจากลูกปลาที่ได้รับมีขนาดเล็ก ไม่แข็งแรง และทยอยตายไปทั้งหมด ตั้งแต่ปี 2553
แต่อีกข้อเท็จจริงหนึ่งที่ไม่อาจมองข้ามไปได้ นั่นคือหลักฐานของกรมประมง ว่ามีผู้การส่งออกปลา ที่ใช้ชื่อเป็นภาษาอังกฤษว่า Blackchin Tilapia ปลานิลคางดำ หรือ ปลาหมอคางดำ อยู่จำนวน 11 บริษัท ในช่วงปี 2556-2559 ก่อนจะพบการระบาดอย่างหนักเพียงไม่นาน
โดย 11 บริษัทนี้ ประกอบด้วย
1. ห้างหุ้นส่วนจำกัด ฉาง ซิน เอ็นเตอร์ไพร์ ส่งออกมากที่สุดถึง 162,000 ตัว
2. ห้างหุ้นส่วนจำกัด ซีฟู้ดส์ อิมปอร์ต-เอ็กซ์ปอร์ต ส่งออก 30,000 ตัว
3. บริษัท นิว วาไรตี้ ส่งออก 29,000 ตัว
4. บริษัท พี.แอนด์.พี อควาเรี่ยม เวิลด์ เทรดดิ้ง 3,638 ตัว
5. บริษัท ไทย เฉียน หวู่ 2,900 ตัว