“ฝีดาษลิง” 2565 ติดจากห้องน้ำได้ไหม ศูนย์จีโนมฯรามา แจงด่วน

ศูนย์จีโนมทางการแพทย์ คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี มหาวิทยาลัยมหิดล โพสต์ข้อความผ่านเพจ Facebook เฉลยข้อสงสัยประชาชนเกี่ยวกับโรคฝีดาษลิง โดยระบุว่า เราสามารถติดเชื้อจากการนั่งชักโครกในห้องน้ำได้หรือไม่

คำถามนี้กระตุ้นให้มีการทบทวนข้อเท็จจริงเกี่ยวกับวิธีการแพร่เชื้อของไวรัสระหว่างคนสู่คน โดยปกติแล้วผิวหนังของคนเราจะเป็นปราการด่านแรกและด่านสำคัญในการป้องกันการติดเชื้อจากบรรดาจุลชีพ รวมทั้งไวรัสชนิดนี้จากสิ่งแวดล้อมภายนอกได้ สังเกตได้จากการปลูกฝีในอดีตที่ใช้เชื้อไวรัสฝีดาษม้า (vaccinia virus) (ซึ่งเดิมเราเข้าใจกันว่าเป็นเชื้อไวรัสฝีดาษวัว) มาปลูกฝี ต้องใช้วัตถุมีคม เช่น

• มีดปลายแหลม
• หรือเข็มมากรีด
• หรือขีดข่วนผิวหนังบริเวณต้นแขนให้เกิดแผล (เลือดไหลซิบ) ก่อนหยดหนองฝีจากสัตว์ลงไปเพื่อช่วยให้ไวรัสเชื้อเป็นในหนองฝีเข้าสู่ผิวหนังและเพิ่มจำนวนกระตุ้นร่างกายให้สร้างภูมิคุ้มกันขึ้นมาได้

จากประสบการณ์ตรงในอดีตที่เคยถูกปลูกฝีร่วมกับเพื่อนในชั้น เพื่อนหลายคนปลูกฝีไม่ขึ้น (ไม่เกิดแผลเป็น) ต้องมาปลูกฝีซ้ำกันอีกรอบ แสดงให้เห็นว่า การติดเชื้อไวรัสฝีดาษผ่านทางผิวหนังไม่ได้เกิดขึ้นได้โดยง่าย เว้นแต่ผิวหนังบริเวณนั้นมีรอยถลอกหรือเป็นแผลสด ขนาดผิวหนังมีรอยถลอกหรือแผลไม่ลึกมากพอเชื้อไวรัสก็ไม่สามารถมาติดเราได้ จึงอาจพอตอบคำถามได้ว่าเป็นการ ยากมาก ที่เราจะติดเชื้อไวรัสฝีดาษ ลิงจากที่นั่งชักโครก เว้นแต่เรามีแผลสดที่ก้น