Generative A.I. กับการพัฒนากฎหมาย โดย ดร. ณรัณ โพธิ์พัฒนชัย

2. A.I. ก่อนจะมี Gen A.I.

​​A.I. ไม่ใช่เทคโนโลยีใหม่ แม้แต่คำว่า A.I. เองก็เป็นคำที่คิดขึ้นโดยคณะผู้วิจัยนำโดยศาสตราจารย์ด้านคณิตศาสตร์แห่งวิทยาลัยดาร์ทมัธ ประเทศสหรัฐอเมริกา ตั้งแต่เมื่อปี 1956 หรือ พ.ศ. 2499 โน้นเลยครับ หลังจากนั้น เทคโนโลยีนี้ก็มีการพัฒนามาเป็นลำดับจนได้รับความสนใจเป็นวงกว้างอีกครั้งในปี พ.ศ. 2540 เมื่อคอมพิวเตอร์ชื่อ Deep Blue ของบริษัท IBM สามารถเล่นหมากรุกสากลเอาชนะแชมป์โลกอย่างคุณแกร์รี่ คาสปารอฟ (Garry Kasparov) ได้ ถือเป็นครั้งแรกที่เทคโนโลยีคอมพิวเตอร์แสดงให้เห็นว่ามีความสามารถในการประมวลผลข้อมูลในเรื่องที่ยากและซับซ้อนได้ดีกว่าสมองของมนุษย์ที่เก่งที่สุดในเรื่องนั้น หลังจากนั้นเป็นต้นมา เทคโนโลยีการประมวลผลในลักษณะดังกล่าวได้ถูกนำไปใช้งานเพื่อวิเคราะห์ข้อมูลด้านต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็นความเสี่ยงทางการเงิน การค้นหาความผิดปกติของข้อมูลในฐานข้อมูลขนาดใหญ่ รวมถึงการทำความเข้าใจเกี่ยวกับการทำงานของยีนหรือพันธุกรรมของมนุษย์ เป็นต้น

​​อย่างไรก็ดี A.I. ในรูปแบบดั้งเดิมข้างต้นกับ Gen A.I.ที่กำลังได้รับความนิยมกันในขณะนี้ แตกต่างกันมากทั้งในโครงสร้างของระบบ ความสามารถ และจุดประสงค์ของการใช้งานครับ

​​A.I. ในรูปแบบดั้งเดิม (อาจเรียกว่า Narrow หรือ Weak หรือ Conventional A.I. ก็ได้) เป็นระบบคอมพิวเตอร์ที่มีความสามารถทำตามคำสั่งด้วยการเรียนรู้จากการวิเคราะห์ฐานข้อมูล (machine learning) ภายใต้กรอบการเรียนรู้ (model) ที่กำหนดไว้ ในกรณีการพัฒนาคอมพิวเตอร์ A.I. เพื่อให้สามารถเล่นหมากรุกแข่งกับคนได้นั้นเป็นเพราะมีการป้อนข้อมูลกฎกติกาของหมากรุกและคอมพิวเตอร์สามารถสร้างกลยุทธ์ในการเล่นจากการคำนวนความน่าจะเป็นในการชนะคู่แข่ง สำหรับในกรณี Deep Blue นั้น มีความสามารถในการประมวลผลการเล่นถึง 200 ล้านทางเลือกในการวางหมากต่อวินาที! Conventional A.I. มีแทรกซึมอยู่ในบริการหรือผลิตภัณฑ์ทางเทคโนโลยีสารสนเทศในชีวิตประจำวันของเราหลายอย่างทำให้ทุกท่านน่าจะได้ใช้ประโยชน์จากระบบคอมพิวเตอร์ที่มี Narrow A.I. เป็นเครื่องมือหรือองค์ประกอบสำคัญมาบ้างไม่มากก็น้อย โดยเฉพาะอย่างยิ่ง ระบบค้นหาข้อมูลของ Google (Search Engine) บริการตัวช่วยผ่านเสียงของระบบปฏิบัติการโทรศัพท์มือถือ (Siri ของไอโฟน และ Google Assistant ของแอนดรอยด์) แม้ว่าระบบเหล่านี้จะมีการพัฒนาต่อยอดเพื่อให้สามารถเข้าใจและโต้ตอบด้วยภาษาของมนุษย์ได้บ้าง (natural language processing – NLP) แต่ทุกท่านคงทราบดีว่า A.I. ประเภทนี้ยังไม่สามารถสร้างการสนทนาหรือการโต้ตอบในลักษณะหรือรูปแบบที่ซับซ้อนเสมือนมนุษย์

3. Gen A.I. เบื้องต้น

​​Gen A.I. เป็นวิวัฒนาการอีกก้าวหนึ่งของเทคโนโลยีปัญญาประดิษฐ์ที่สามารถสร้างข้อมูลหรือเนื้อหาในรูปแบบต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็นรูปหรือวิดีโอจากการใช้กรอบการเรียนรู้ที่สามารถวิเคราะห์กลุ่มก้อนข้อมูลที่มีขนาดใหญ่และมีความหลากหลายมากกว่าแค่ฐานข้อมูลเฉพาะเรื่องใดเรื่องหนึ่งเพื่อสังเคราะห์ออกมาเป็นข้อมูลชุดใหม่ โดยข้อมูลใหม่นั้นอาจถูกนำเสนอได้ในหลายรูปแบบไม่ว่าจะเป็นข้อความทั้งแบบสั้นและยาว เสียง ภาพ และฐานข้อมูลจำลอง ในปัจจุบัน การใช้ Gen A.I. เพื่อนำเสนอข้อมูลใหม่ในรูปแบบของข้อความน่าจะเป็นการนำเทคโนโลยีนี้ไปประยุกต์ใช้ที่แพร่หลายที่สุด เพราะนอกจากจะสามารถสร้างข้อความใหม่ได้จากรูปแบบของกลุ่มก้อนข้อความและข้อมูลที่เป็นวัตถุดิบของการเรียนรู้แล้ว(pattern creation) ผู้ให้บริการ Gen A.I. ไม่ว่าจะเป็น ChatGPT Gemini หรือ Claude ยังมีการนำกรอบการเรียนรู้เพิ่มเติมเพื่อสร้างข้อความคำตอบที่มีลักษณะการใช้คำและรูปประโยคที่เป็นธรรมชาติเสมือนว่ามนุษย์เป็นผู้เขียนข้อความนั้นเอง (Large Language Model – LLM) มาใช้อีกด้วย ผู้ใช้งานมีหน้าที่เพียงตั้งคำถาม (prompting) กับระบบเพื่อให้ระบบเสนอคำตอบที่ต้องการ และยังสามารถขอให้ระบบปรับแก้ไขคำตอบให้ตอบสนองกับเงื่อนไขของคำถามที่ซับซ้อนหรือสะท้อนบริบทที่ต้องการได้ด้วย เช่น สามารถ “prompt” ให้ระบบยกร่างบทความเกี่ยวกับการท่องเที่ยวประเทศไทยมีความยาวอย่างน้อย 2 หน้ากระดาษโดยให้ยกตัวอย่างสถานที่ท่องเที่ยวที่สำคัญมาอย่างน้อย 5 แห่ง และเมื่อระบบทำการเสนอคำตอบมาแล้ว ก็สามารถ “prompt” ต่อไปได้ว่า ให้แก้ไขบทความเพื่อให้เหมาะสมกับกลุ่มผู้อ่านที่เป็นนักท่องเที่ยวจากประเทศในแถบสหภาพยุโรปและสหรัฐอเมริกา ระบบก็จะทำการแก้ไขโดยสร้างข้อมูลใหม่ที่เข้ากับบริบทของคำถามต่อเนื่องที่ได้รับด้วยภาษาที่สละสลวยเป็นธรรมชาติราวกับว่ามีมนุษย์เป็นผู้เขียนบทความนั้นเอง