16 มกราคม 2567 กรมราชทัณฑ์ออกเอกสารแจงการใช้คำนำหน้าชื่อผู้ต้องขัง ระบุว่า ตามที่มีกระแสข่าว ได้กล่าวถึงการใช้คำนำหน้าชื่อสำหรับผู้ต้องขังที่อยู่ภายใต้การควบคุมของกรมราชทัณฑ์ โดยเฉพาะนายทักษิณ ชินวัตร ที่พาดพิงและกล่าวว่ากรมราชทัณฑ์ให้อภิสิทธิ์ดูแลผู้ต้องขัง 2 มาตราฐาน ไม่ใช้คำนำหน้าชื่อว่า น.ช. กับนายทักษิณฯ ตามที่เป็นข่าวนั้น
กรมราชทัณฑ์ ขอเรียนว่า ตามมาตรา 4 ของพระราชบัญญัติราชทัณฑ์ พ.ศ. 2560 “นักโทษเด็ดขาด” หมายความว่า บุคคลซึ่งถูกขังไว้ตามหมายจำคุกภายหลังคำพิพากษาถึงที่สุดและให้หมายความรวมถึงบุคคลซึ่งถูกขังไว้ตามคำสั่งที่ชอบด้วยกฎหมาย โดยการใช้คำนำหน้าชื่อว่า นักโทษเด็ดขาดชาย (น.ช.) หรือนักโทษเด็ดขาดหญิง (น.ญ.) จึงเป็นเพียงถ้อยคำที่ใช้ในการแบ่งประเภทของนักโทษเด็ดขาด โดยใช้เพศเป็นเกณฑ์กำหนดเท่านั้น ซึ่งอยู่ภายใต้กรอบกฎหมาย และการใช้คำนำหน้าชื่อเหล่านี้จะใช้ในงานราชทัณฑ์ขณะถูกควบคุมตัวอยู่ภายในเรือนจำ/ทัณฑสถานเท่านั้น หากต้องมีการเปิดเผยชื่อ-นามสกุล ออกสู่สาธารณชน จะไม่ใช้คำนำหน้าชื่อด้วย น.ช. หรือ น.ญ. เพื่อบ่งบอกสถานะความเป็นผู้ต้องขัง ซึ่งอาจส่งผลกระทบต่อภาพลักษณ์ขององค์กรในการคืนคนดีสู่สังคม รวมถึงอาจกระทบต่อสิทธิมนุษยชนของผู้ต้องขัง เนื่องจากในปัจจุบันโลกโซเชียลและความก้าวหน้าทางเทคโนโลยีเป็นไปอย่างรวดเร็วและยังคงอยู่ในระบบอย่างยาวนาน จึงอาจทำให้เป็นการตีตรา ผู้ต้องขังเหล่านี้ไปตลอด ซึ่งกรมราชทัณฑ์ยังหวังว่าจะสามารถดำเนินการพัฒนาพฤตินิสัยของผู้ต้องขังทุกรายให้ได้รับการยอมรับจากสังคม และดำเนินชีวิตภายหลังพ้นโทษได้อย่างปกติสุขไม่หวนกลับไปกระทำผิดซ้ำอีก
