“Ring Nebula” ภาพถ่ายล่าสุดจากกล้องโทรทรรศน์เจมส์ เวบบ์

เมื่อวันที่ 21 สิงหาคม 2023 ที่ผ่านมา องค์การ NASA เผยแพร่ภาพถ่ายล่าสุดจากกล้องโทรทรรศน์อวกาศเจมส์ เวบบ์ (JWST) เป็นภาพเนบิวลาวงแหวน “Ring Nebula” สุดอลังการ แสดงให้เห็นแนวกลุ่มฝุ่นและแก๊สที่แพร่กระจายออกมาจากใจกลางอย่างชัดเจน ซึ่งเป็นวาระสุดท้ายของดาวฤกษ์ที่มีมวลใกล้เคียงกับดวงอาทิตย์
เนบิลาวงแหวน หรือ Messier 57 จัดเป็นเนบิวลาดาวเคราะห์ (Planetary Nebula) ซึ่งเนบิวลาประเภทนี้ไม่ได้มีความเกี่ยวข้องกับดาวเคราะห์แต่อย่างใด เป็นเพียงความเข้าใจผิดของนักดาราศาสตร์ในสมัยโบราณที่ใช้กล้องโทรทรรศน์ขนาดเล็กสำรวจไปบนท้องฟ้า แล้วเข้าใจผิดว่า เนบิวลาเหล่านี้เป็นดาวเคราะห์

โดยเนบิวลาวงแหวนอยู่บริเวณกลุ่มดาวพิณ (Lyra) ห่างออกไปจากโลกประมาณ 2,200 ปีแสง สามารถสังเกตเห็นได้ผ่านกล้องโทรทรรศน์ขนาดเล็ก หากย้อนกลับไปประมาณไม่กี่พันปีก่อนหน้านี้ เนบิวลาแห่งนี้เคยเป็นดาวฤกษ์ประเภทดาวยักษ์แดงมาก่อน ซึ่งเป็นสภาพวัยชราของดาวฤกษ์ที่มีมวลใกล้เคียงกับดวงอาทิตย์ ด้วย

• สภาพดาวที่ขาดความเสถียร
• มวลสารของดาวจะค่อย ๆ ถูกปลดปล่อยออกสู่อวกาศไปเรื่อย ๆ ในทุกทิศทาง
• จนกระทั่งเหลือเพียงแก่นของดาวฤกษ์ความร้อนสูงที่ถูกทิ้งเอาไว้ที่ใจกลาง เป็นวัตถุขนาดเล็กเรียกว่า ดาวแคระขาว (White Dwarf) ที่จะคอยแผ่รังสีพลังงานสูงออกไปรอบ ๆ
• และทำให้แก๊สมวลสารที่อยู่รอบ ๆ เปล่งแสงสว่างออกมาเช่นนี้

เนบิวลาวงแหวน นับเป็นหนึ่งในเป้าหมายในอุดมคติของนักดาราศาสตร์ในการศึกษาเนบิวลาดาวเคราะห์ เพราะ เป็นเนบิวลาดาวเคราะห์ที่มีความสว่างมาก สามารถสังเกตเห็นโครงสร้างได้อย่างชัดเจน และอยู่ไม่ไกลจากโลกมาก ซึ่งภาพถ่ายจาก JWST ล่าสุดนี้ แสดงให้เห็นรายละเอียดที่ชัดเจนมาก วงแหวนสว่างสดใสที่เป็นที่มาของชื่อเนบิวลา ภายในประกอบไปด้วยกลุ่มก้อน แก๊สไฮโดรเจนความหนาแน่นสูงกว่า 20,000 กลุ่ม ซึ่งแต่ละกลุ่มก้อนนั้นมีมวลเทียบเท่ากับโลกของเราทั้งใบ