“รศ.หริรักษ์” ชี้ไทยยุคสงครามข่าวสาร ยกเคส “มิลลิ-ลูกหนัง” อวยสุดติ่งโจมตีจมดิน

การที่มิลลิได้ขึ้นแสดงในงานมหกรรมดนตรีระดับโลกก็ต้องนับเป็นเรื่องดี และเป็นการทำชื่อเสียงให้ประเทศไทย แต่ก็อย่าได้อวยกันจนเกินจริงไป เพราะมิลลิไม่ได้ขึ้นแสดงเพราะความสามารถและชื่อเสียงของตัวเองล้วนๆ แต่ได้ขึ้นแสดงก็เพราะมีผู้ที่รู้จักกับเจ้าของบริษัท 88 Rising ซึ่งเป็นบริษัทค่ายเพลงระดับโลกช่วยแนะนำ และ 88 Rising คงจะเห็นแววของมิลลิ จึงผลักดันให้ได้ขึ้นแสดงในงาน Coachella 2022 ประมาณ 6 นาที ซึ่งก่อนหน้านี้ มิลลิไม่ได้เป็นที่รู้จักในระดับนานาชาติแต่อย่างใด

การแสดงของมิลลิ แม้จะเป็นเรื่องดีและเป็นการสร้างชื่อเสียงให้ประเทศ แต่น่าเสียดายที่มิลลิใช้เนื้อเพลงที่ดูแคลนและประจานประเทศไทยอย่างไม่เป็นธรรม แต่ยังโชคดีที่เพลง rap เป็นเพลงที่ฟังยาก จับคำยาก คนฟังส่วนใหญ่จึงคงฟังไม่เข้าใจทั้งหมด อีกทั้งมิลลิร้องเป็นภษาไทยปนภาษาอังกฤษ เช่นใช้คำว่า ” Government บูด” ทำให้ยิ่งฟังยากยิ่งขึ้นไปอีก หรืออย่างเสาไฟกินรีก็ไม่มีคนต่างชาติฟังออก ถึงฟังออกก็ไม่รู้ว่าคืออะไร แต่กระนั้น การแต่งเนื้อเพลงแบบนี้ก็บ่งบอกได้ถึงทัศนคติของคนแต่งและคนร้องว่าเป็นอย่างไร

อย่างไรก็ดี การที่มิลลินำข้าวเหนียวมะม่วงไปกินโชว์บนเวทีต้องนับเป็นเรื่องดี เพราะเป็นการเผยแพร่วัฒนธรรมไทย และทุกสำนักข่าวชื่นชมว่าเป็นการใช้ soft power ได้ดี แต่ก็ไม่ทราบว่าชาวต่างชาติจะฟังเข้าใจหรือไม่ว่าสิ่งที่มิลลินำไปกินบนเวทีคืออะไร ที่แน่ๆคือการเผยแพร่ข้าวเหนียวมะม่วงของมิลลิ กลับทำให้ข้าวเหนียวมะม่วงขายดิบขายดีในประเทศไทย ไม่ใช่ในประเทศอื่น นั่นเป็นเพราะการปั่นกระแสของสำนักข่าวออนไลน์ที่สนับสนุน 3 นิ้วทุกสำนักนั่นเอง

เมื่อพูดถึงคำว่า “soft power” ซึ่งความจริงผมไม่ค่อยชอบคำนี้สักเท่าใด แต่เราต้องเข้าใจคำนี้ให้ถ่องแท้ก่อนจะวิจารณ์อะไร soft power สำหรับประเทศใดประเทศหนึ่ง คือการทำให้ต่างชาตินิยมชมชอบ หรือเห็นดีเห็นงามไปกับชาติเราในด้านวัฒนธรรม ค่านิยมทางการเมือง หรือนโยบายต่างประเทศ โดยไม่ใช้กำลังหรือใช้การข่มขู่ใดๆ ก่อนที่มีการให้กำเนิดคำว่า “soft power “ คุณแสงชัย สุนทรวัฒน์ อดีตผู้อำนวยการ อ.ส.ม.ท. ศิษย์เก่าธรรมศาสตร์ผู้มากความสามารถ ก่อนเสียชีวิต ท่านได้ใช้คำว่า “กำหนดวัฒนธรรม” ความหมายคือ หากชาติใดสามารถกำหนดวัฒนธรรมของชาติอื่นๆได้ ชาตินั้นจะได้ประโยชน์จากชาติอื่นๆอย่างมหาศาล และผมได้เคยร่วมกับคุณแสงชัย และอ.ส.ม.ท จัดงานสัมมนาซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของงาน “ธรรมศาสตร์ 60 ปี” ให้ชื่อว่า “สงครามคลื่นวัฒนธรรม”