“คำนูณ” ย้อนเหตุกัมพูชา เคยตัดสัมพันธ์การทูตไทยแล้ว 2 ครั้ง ไม่อยากให้เกิดอีกรอบ 3

ล่าสุด รองโฆษกพรรคเพื่อไทยออกมาแถลงทำนองว่าไทยกำลังอยู่ในระหว่างลดระดับความสัมพันธ์ทางการทูตกับกัมพูชา  ของจริงจะเป็นอย่างไรต้องรอติดตาม !  อย่างไรก็ตาม 75 ปีที่ผ่านมาไม่ได้มีแต่ความราบรื่น

กัมพูชาเคยตัดสัมพันธ์ทางการทูตกับไทยมาแล้ว 2 ครั้งในช่วงมีข้อพิพาทกรณีปราสาทพระวิหาร

– ครั้งที่ 1 เมื่อวันที่ 29 พฤศจิกายน 2501

– ครั้งที่ 2 เมื่อวันที่ 23 ตุลาคม 2504

แต่ละครั้งอยู่ในบริบทของเหตุการณ์พิพาทกรณีปราสาทพระวิหาร ครั้งที่ 1 เริ่มปรากฏเป็นรูปธรรมตั้งแต่ปี 2501 หลังกัมพูชาได้เอกราชสมบูรณ์จากฝรั่งเศสเพียง 5 ปี สมเด็จนโรดมสีหนุทรงปราศรัยกับประชาชนกัมพูชาที่มาชุมนุมประท้วงข้อเขียนในหนังสือพิมพ์ฉบับหนึ่งของไทย ข้อความส่วนที่ทรงจุดชนวนความขัดแย้งให้เริ่มลุกลามคือ… “ไทยโกงปราสาทพระวิหารของกัมพูชาไป กัมพูชาควรทวงคืนมา”

ในขณะนั้น ไทยครอบครองปราสาทพระวิหารอยู่หลังสิ้นสงครามโลกครั้งที่ 2 แม้ฝรั่งเศสในฐานะผู้อารักขากัมพูชาจะมีหนังสือประท้วงและทวงคืนมารวม 3 ฉบับในช่วงปี 2492 ไทยก็ยังคงครอบครองอยู่ และตลอด 5 ปีก่อนหน้าคำปราศรัยของสมเด็จนโรดมสีหนุ กัมพูชาก็ไม่เคยเจรจาเรื่องนี้กับไทยเลย

ต่อมา เอกอัครราชทูตกัมพูชาประจำลอนดอนเขียนบทความลงในหนังสือฉบับหนึ่งยืนยันว่าปราสาทพระวิหารเป็นของกัมพูชา และตำหนิไทยด้วยข้อความรุนแรงว่าเคยแย่งชิงดินแดนกัมพูชาไปหลายครั้ง  ประชาชนไทยไม่พอใจอย่างกว้างขวาง  เกิดวิวาทะระหว่างหนังสือพิมพ์ของ 2 แผ่นดินอย่างต่อเนื่อง  จนเกิดการเจรจาระหว่างไทยกับกัมพูชาขึ้นในวันที่ 2 กันยายน 2501 หนึ่งในหัวข้อเจรจาคือปราสาทพระวิหาร แต่ไม่มีข้อสรุปที่ตกลงกันได้  เกิดการชุมนุมประท้วงขึ้นในประเทศไทยเป็นระยะ ๆ มีการปราศรัยกระทบผู้นำกัมพูชา และไปประท้วงที่หน้าสถานทูต

กัมพูชาประกาศตัดสัมพันธ์ทางการทูตกับไทยเมื่อวันที่ 24 พฤศจิกายน 2501

รัฐบาลไทยประกาศปิดชายแดน และส่งกำลังตชด.เข้าประจำการเพิ่มเติม  อีก 3 เดือนต่อมาในเดือนกุมภาพันธ์ 2502 ไทยและกัมพูชาสถาปนาสัมพันธ์ทางการทูตขึ้นมาใหม่โดยการไกล่เกลี่ยของผู้แทนเลขาธิการสหประชาชาติ อย่างไรก็ดี ทั้ง 2 ประเทศยังมีการกระทบกระทั่งทางการข่าวบนหน้าหนังสือพิมพ์เป็นระยะ ๆ  จนกระทั่งกัมพูชาฟ้องไทยต่อศาลโลก ICJ เมื่อวันที่ 6 ตุลาคม 2502