วันที่ 19 ก.ค. 64 นายแพทย์ทวีทรัพย์ ศิรประภาศิริ นายแพทย์ทรงคุณวุฒิ กรมควบคุมโรค แถลงถึงผลการศึกษาประสิทธิผลของวัคซีนป้องกันไวรัสโควิด-19 ที่ใช้ในประเทศไทยว่า มีการศึกษาระหว่างช่วงเดือนเมษายนถึงมิถุนายน ขณะนั้นเป็นการระบาดของสายพันธุ์อังกฤษหรืออัลฟ่า พบว่าประสิทธิผลของวัคซีนซิโนแวคมีประสิทธิผลดีพอสมควร และดีกว่าผลการศึกษาการใช้ในพื้นที่จริงของประเทศอื่น และดีกว่าตอนเริ่มการทดลอง
สำหรับการศึกษามีทั้งหมด 4 การศึกษาหลัก มีดังนี้ 1.ในจังหวัดภูเก็ตระหว่างเดือนเมษายนถึงพฤษภาคม ศึกษาจากประชาชน 1.5 พันราย ที่สัมผัสเสี่ยงสูงกับผู้ป่วยติดเชื้อ 124 ราย ประสิทธิผลป้องกันการติดเชื้อสายพันธุ์อัลฟ่า จากการฉีดวัคซีนซิโนแวค 2 เข็ม อยู่ที่ 90.7%
2.ในจังหวัดสมุทรสาครช่วงเดือนเมษายน ศึกษาจากประชาชน 500 กว่าราย ที่สัมผัสเสี่ยงสูงกับผู้ป่วยติดเชื้อ 116 ราย ประสิทธิผลป้องกันการติดเชื้อสายพันธุ์อัลฟ่า จากการฉีดวัคซีนซิโนแวค 2 เข็ม อยู่ที่ 90.5%
3.ศึกษากรณีการระบาดในบุคลากรสุขภาพที่จังหวัดเชียงราย ในเดือนมิถุนายน ตรวจบุคลากรสุขภาพที่มีความเสี่ยง 500 ราย จากผู้ติดเชื้อ 40 ราย ผู้ที่ได้รับวัคซีนซิโนแวคครบ 2 เข็ม มีประสิทธิผลป้องกันการติดเชื้อสายพันธุ์อัลฟ่า 88.8% ป้องกันปอดอักเสบ 84.9% อย่างไรก็ตามมีข้อมูลที่น่าสนใจอีกคือ มีบุคลากร 50 ราย ได้รับวัคซีนแอสตราเซเนกา 1 เข็ม ครบ 14 วัน สามารถป้องกันการติดเชื้อสายพันธุ์อัลฟ่าได้ถึง 83.8% เป็นเครื่องยืนยันวัคซีนช่วยลดการติดเชื้อและอาการปอดอักเสบ ทั้งซิโนแวคและแอสตราเซเนกา
4.ศึกษาบุคลากรสาธารณสุขทั้งประเทศที่ติดเชื้อ 890 ราย ข้อมูลระหว่างเดือนพฤษภาคมถึงมิถุนายน พบว่า วัคซีนซิโนแวค ป้องกันการติดเชื้อสายพันธุ์อัลฟ่า 71% ป้องกันสายพันธุ์เดลตา 75% ดังนั้นการที่เรามีข้อวิตกกังวลว่า การระบาดของสายพันธุ์เดลตา จะมีผลต่อประสิทธิภาพของวัคซีนซิโนแวคที่เรามีขณะนี้ ก็พบว่าจากการใช้จริง ประสิทธิผลในสนามจริงยังคงที่ แม้ผลจากห้องปฏิบัติการเราจะพบค่าที่ทำให้ลดการสร้างภูมิคุ้มกัน อีกทั้งสิ่งที่ตนอยากจะเรียนกับประชาชนและบุคลากรการแพทย์คือ วัคซีนทุกตัวที่เอามาใช้มีความปลอดภัย ประสิทธิภาพขึ้นอยู่กับสายพันธุ์ และเรามีภาวะความเสี่ยงสูงมากหรือน้อย
ส่วนที่ขณะนี้มีการระบาดของสายพันธุ์เดลตานั้น นายแพทย์ทวีทรัพย์ กล่าวว่า วัคซีนเชื้อตายยังได้ผลดีจากการที่เราได้ดำเนินการในพื้นที่จริง ส่วนการนำเข้าวัคซีนซิโนแวคยังมีความจำเป็นอยู่หรือไม่ เพราะขณะนี้สายพันธุ์เดลตาระบาดนั้น ข้อมูลที่เรามีขณะนี้ซิโนแวคยังได้ผล แต่เพื่อการเพิ่มประสิทธิภาพในการสร้างภูมิคุ้มกันให้สูงขึ้น จึงเป็นข้อพิจารณาในการที่เราจะปรับการฉีดซิโนแวค และตามด้วยวัคซีนอีกแพลตฟอร์ม เพื่อสร้างความมั่นใจในการป้องกัน สำหรับเหตุผลที่เรายังใช้ซิโนแวค เพราะเป็นวัคซีนที่เราสามารถจัดหาได้เร็ว ไม่ต้องรอคิวไปถึงไตรมาสที่ 4 หรือ ปีหน้า จึงคิดว่าซิโนแวคยังมีความจำเป็นในสถานการณ์ที่เรามีข้อจำกัดในการจัดหาวัคซีน และมีการระบาดอย่างต่อเนื่อง
นายแพทย์ทวีทรัพย์ ยังกล่าวถึงแผนการกระจายวัคซีนไฟเซอร์ 20 ล้านโดสว่า วัคซีนที่เข้ามาแต่ละช่วง อยู่ที่ว่าการระบาดอยู่ในสถานะใด หากไฟเซอร์เข้ามาในเดือนนี้หรือเดือนหน้า นโยบายตอนนี้คือ ฉีดให้บุคลากรสาธารณสุข ปกป้องผู้สูงอายุ ผู้มีโรคเสี่ยง สตรีตั้งครรภ์ และตามด้วยประชาชนกลุ่มทั่วไปหรือกลุ่มขับเคลื่อนเศรษฐกิจ อย่างไรก็ดีขณะนี้มีวัคซีนอีก 2 ชนิดที่อยู่ในขั้นตอนเจรจา แต่ยังไม่สั่งจองคือ จอนห์นสันแอนด์จอห์นสัน และสปุตนิกวี ซึ่งปัญหามาจากแหล่งผลิต หรือ บริษัทเอง โดยจอนห์นสันแอนด์จอห์นสัน ขอเลื่อนลงนาม เพราะโรงงานที่สหรัฐมีปัญหา ส่วนสปุตนิควี ต้องรอให้บริษัทดำเนินการตามขั้นตอนกับ อย.ให้เรียบร้อย
