“long Covid” เปิดวิธีป้องกัน-รักษา ชี้ เป็นได้ทุกเพศ ทุกวัย

• เป็นอาการเดิมขณะติดเชื้อที่ยาวนานกว่า 3 เดือน หรืออาการที่เกิดขึ้นเป็นอาการใหม่
• กลุ่มอาการเป็นลักษณะที่เรารู้จักกันดีมานานแล้ว เกือบ 80-90 ปี ในรูปของ chronic fatique syndrome หรือ Myalgia encephalomyelitis ในไวรัสต่าง ๆ แต่โควิดเกิดได้รุนแรง และยาวนานกว่าไวรัสตัวอื่น ๆ มาก
• กลุ่มอาการทางสมองและจิตอารมณ์พบได้ 30% หรือมากกว่า และส่งผลทำให้เฉื่อยชา คิดช้า ความจำสั้น สมองเสื่อมและอารมณ์แปรปรวน โดยเฉพาะคนที่เป็นอยู่แล้วหรือกำลังจะเป็นโรคสมองเสื่อม เช่น อัลไซเมอร์ หรือพาร์กินสัน

• หลักในการบำบัด ต้องทำการยับยั้งการอักเสบ โดยคำนึงถึงผลข้างเคียงของยาที่ใช้รักษาด้วย หลีกเลี่ยงที่จะทำให้มีการกระตุ้น การอักเสบในร่างกายเพิ่มขึ้น ได้แก่

– หลีกเลี่ยงอาหารร้อนแรงที่ทำให้เกิดการอักเสบ เช่น เนื้อแดง ระวังพืชผักผลไม้ที่ปนเปื้อนด้วยสารเคมีฆ่าหญ้าฆ่าแมลง รวมกระทั่งถึงมลพิษพีเอ็ม 2.5 เป็นต้น

• จากปรากฏการณ์นี้อาจเป็นเครื่องเตือนใจว่าไม่ควรปล่อยตัวให้ติด เพราะ อาจเคราะห์ร้ายระยะยาว และยิ่งติดซ้ำ ลองโควิดจะยิ่งรุนแรงขึ้นเรื่อย ๆ

วิธีที่ “อาจ” ป้องกันการเกิดลองโควิด

• การให้การรักษาเร็วที่สุดเมื่อรู้ว่าติด เพื่อให้ระยะของการติดเชื้อสั้นที่สุด
• แดดเช้าหรือบ่าย เย็น และอากาศร้อน อาบน้ำร้อน มีหลักฐานแล้ว ลด mitochondrial stress ลดอนุมูลอิสระ จนเพิ่ม innate immunity
• เดินวันละ 10,000 ก้าว ถึงเวลาสร้างความแข็งแกร่งทุกระบบของภูมิคุ้มกันต่อสู้การติดเชื้อ เพราะ วัคซีนตามไวรัสไม่ทัน และแม้พลาดท่าติดแล้ว มีลองโควิดก็เอาอยู่

ข้อมูล : ธีระวัฒน์ เหมะจุฑา Thiravat Hemachudha