สิ่งที่สร้างความกังวลอย่างยิ่ง คือ การพบว่า เป้าหมายบางข้อของ MOU เกี่ยวข้องกับธุรกิจ Sport trading และ Online gaming ซึ่งมีลักษณะเป็นการพนันออนไลน์ ซึ่งผิดกฎหมายไทยโดยตรง อีกทั้งการทำ Sandbox เช่นนี้ต้องส่งให้กระทรวงที่เกี่ยวข้องพิจารณา แต่เมื่อตรวจสอบกลับไม่พบว่ามีหน่วยงานใดได้รับร่าง MOU ไม่เว้นแม้แต่ฝ่ายกฎหมายของกระทรวงเอง

นายไชยชนก ยังกล่าวถึงประเด็นที่เป็นกระแสในสังคม คือ เรื่องแรงงานไอที 500 คน ที่ถูกตั้งคำถามว่าใช้ MOU ฉบับนี้ในการขอวีซ่าหรือไม่ ซึ่งจากการตรวจสอบเบื้องต้นยังไม่พบข้อมูลยืนยัน แต่ได้มีการส่งหนังสือสอบถามไปยังสำนักงานตรวจคนเข้าเมือง กระทรวงมหาดไทย กระทรวงแรงงาน และสำนักงานตำรวจแห่งชาติ เพื่อเร่งตรวจสอบทางลึกเพิ่มเติม

ทั้งนี้ นายไชยชนก ยังลำดับเหตุการณ์ให้เห็นชัดว่า MOU ถูกริเริ่มจากฝ่ายการเมือง โดยเลขานุการรัฐมนตรีเป็นผู้ส่งเอกสารแนบ MOU ไปยังกระทรวงการต่างประเทศเมื่อวันที่ 25 มี.ค.67 ซึ่งเอกสารดังกล่าวตรงกับที่สื่อมวลชนเผยแพร่ ทุกถ้อยคำ ยกเว้นเฉพาะตำแหน่งผู้ลงนามในหน้าสุดท้าย จากนั้นในวันที่ 26 มี.ค.67 หน่วยงานรัฐเริ่มให้ความเห็นก่อนที่จะมีการลงนามสำเร็จในวันที่ 27 มี.ค.67 ซึ่งเป็นเวลาเพียงสามวันนับจากจุดเริ่มต้นทั้งหมด

เมื่อกระทรวงดีอีตรวจสอบย้อนหลัง จึงพบว่าแม้จะมีการตั้งคณะทำงานถึง 2 ชุดเพื่อขับเคลื่อนโครงการ แต่ไม่มีการประชุมเกิดขึ้นเลย ขณะที่ ฝั่งบริษัทเอกชนกลับเดินหน้าอ้างความร่วมมือกับกระทรวงอย่างต่อเนื่อง ทั้งการโปรโมทบทบาท TIDC บนเว็บไซต์ การใช้โลโก้กระทรวงดีอี ร่วมกับ บริษัท โทรคมนาคมแห่งชาติ จำกัด (มหาชน) หรือ NT และการขยายขอบเขตโครงการไปสู่สัญญาซื้อขายอนุพันธ์ ฟอร์เร็กซ์ฟิวเจอร์ ไปจนถึงธุรกรรม OTC และสินทรัพย์ดิจิทัลรูปแบบต่างๆ ซึ่งอาจเข้าข่ายกิจการที่ต้องได้รับการกำกับดูแลตามกฎหมายเฉพาะทาง

นอกจากนี้ พบว่า เดือน ม.ค.-ก.พ.68 บริษัทในกลุ่ม TIDC พยายามขอใบอนุญาตจาก สำนักงานพัฒนาธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์ (สพธอ.) หรือ ETDA และสำนักงานคุ้มครองข้อมูลส่วนบุคคล (สคส.) เพื่อดำเนินโครงการ World ID แต่ถูกปฏิเสธทั้งหมด ก่อนที่เหตุการณ์การสแกนม่านตา (Iris Scan) จะกลายเป็นปัญหาใหญ่ในเวลาต่อมา ซึ่งรัฐมนตรีดีอี ระบุว่า เป็นผลเชื่อมโยงทางอ้อม กับการที่ MOU ถูกใช้เป็นเอกสารยืนยันความร่วมมือในบางส่วน

“MOU ฉบับนี้เกิดขึ้นจริง และถูกใช้เป็นฐานสำคัญให้กลุ่มบริษัทเอกชนนำไปขับเคลื่อนกิจกรรมต่างๆ ทั้งที่หน่วยงานในกระทรวงส่วนใหญ่ไม่เคยรับรู้ตั้งแต่ต้น ความเสียหายที่เกิดขึ้นกับประชาชนจากกระบวนการสแกนม่านตานั้นมหาศาล และต้องตรวจสอบว่ามีใครเกี่ยวข้องหรือได้รับประโยชน์จาก MOU ที่ถูกอ้างถึงหรือไม่” นายไชยชนก กล่าว

ปัจจุบันกระทรวงดีอีรวบรวมข้อมูล เพื่อนำเข้าสู่กระบวนการตรวจสอบของคณะกรรมการป้องกันและปราบปรามอาชญากรรมออนไลน์ตาม พ.ร.ก.มาตรา 13 และส่งเรื่องต่อให้กรมสอบสวนคดีพิเศษ (DSI) สำนักงาน ปปง. รวมถึงหน่วยงานอื่นที่เกี่ยวข้อง เพื่อไล่ตรวจเส้นทางว่า MOU ฉบับนี้ถูกนำไปใช้อย่างไร และสร้างผลกระทบกับประชาชนรูปแบบใดบ้าง ขณะที่ บางประเด็นยังต้องขอข้อมูลเพิ่มเติมจาก NT ซึ่งมีโลโก้ปรากฏบนเว็บไซต์ของ TIDC ควบคู่กับกระทรวงดีอี

“กระทรวงดีอีจะเร่งคลี่คลายทุกข้อสงสัยและดำเนินการทุกอย่างภายใต้อำนาจหน้าที่ เพื่อให้ประชาชนและประเทศได้รับความเป็นธรรม ยอมรับว่าเมื่อเห็นเอกสารครั้งแรกตกใจมาก เพราะกระทรวงเองก็ไม่เคยได้รับทราบรายละเอียดมาก่อน กระทั่งพบว่า MOU ดังกล่าวไม่เข้าข่ายต้องเสนอ ครม. จึงไม่เคยถูกเปิดเผยในระดับนโยบาย” นายไชยชนก กล่าว