ปทุมธานีครั้งแรก! ตลาดสี่มุมเมือง เปิดโซนใหม่ “ตลาดผักพื้นบ้าน” ตอบโจทย์พ่อครัว-แม่ครัวมืออาชีพด้วยวัตถุดิบคุณภาพดีจากทั่วประเทศ

คุณปณาลี ภัทรประสิทธิ์ ผู้ช่วยกรรมการผู้จัดการ ตลาดสี่มุมเมือง กล่าวว่า “สินค้าจาก ตลาดผักพื้นบ้าน/ผักคัดบรรจุ นี้ เป็นมากกว่าวัตถุดิบอาหารท้องถิ่น แต่คือ ‘สินค้าวัฒนธรรม’ ที่ทั้งกินได้ และมีอัตลักษณ์ ตลาดสี่มุมเมืองมุ่งมั่นยกระดับทุนวัฒนธรรมนี้ให้กลายเป็นทุนเศรษฐกิจ ผ่านการสร้างระบบตลาดที่เข้มแข็ง เชื่อมโยงเกษตรกร ผู้ค้า และผู้ซื้อ เพื่อสร้างคุณค่าใหม่ให้กับอาหารไทยในเวทีโลก ภายใต้โครงการ “วัตถุดิบท้องถิ่นกินดีวิถีไทย” ตลาดฯ ต้องการผลักดันให้วัตถุดิบพื้นบ้านเหล่านี้มีพื้นที่ทางเศรษฐกิจ ไม่ใช่เพียงพื้นที่ทางวัฒนธรรม โดยตลาดสี่มุมเมืองพร้อมทำหน้าที่เป็น ศูนย์กลางวัตถุดิบที่รวบรวมความหลากหลายจากทุกภูมิภาค ให้เชฟ ร้านอาหาร และผู้ประกอบการสามารถเข้าถึงได้อย่างสะดวก รวดเร็ว และมั่นใจในคุณภาพ”

คุณประภาส ภิญโญชีพ ผู้ตรวจราชการกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ กล่าวว่า “พืชผักพื้นบ้านไทยมีศักยภาพสูงในการก้าวสู่ตลาดโลก จุดแข็งอยู่ที่คุณค่าทางโภชนาการและความเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม ซึ่งสอดคล้องกับเทรนด์การบริโภคเพื่อสุขภาพของผู้บริโภคยุคใหม่ อีกทั้งยังสามารถต่อยอดเป็นสินค้าที่มีอัตลักษณ์เชิงภูมิศาสตร์ (GI) ที่ตลาดต่างประเทศให้ความสำคัญ สำนักงานปลัดกระทรวงเกษตรและสหกรณ์รู้สึกยินดีที่ได้มาร่วมมือกับตลาดสี่มุมเมือง ในการช่วยประชาสัมพันธ์ให้ประชาชนทั่วไปรู้จัก “ตลาดผักพื้นบ้าน/ผักคัดบรรจุ” ซึ่งเป็นแหล่งจำหน่ายวัตถุดิบอาหารท้องถิ่นจากเกษตรกร ภายใต้ “โครงการวัตถุดิบท้องถิ่นกินดีวิถีไทย” เพื่อผลักดันให้วัตถุดิบอาหารท้องถิ่นก้าวสู่ตลาดสากลได้อย่างมั่นคง

การสร้างแบรนด์ภูมิภาคให้วัตถุดิบท้องถิ่นจำเป็นต้องดำเนินการอย่างเป็นระบบ ตั้งแต่การยกระดับมาตรฐานการผลิต การรับรองคุณภาพ ไปจนถึงการตลาดเชิงรุก พร้อมทั้งเสริมเรื่องเล่าด้านวัฒนธรรมและสิ่งแวดล้อม เพื่อสร้างความเชื่อมั่นในตลาดโลก ในส่วนของสำนักงานปลัดกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ เราพร้อมใช้เครือข่ายสำนักงานที่ปรึกษาการเกษตร 11 แห่งทั่วโลก เข้าร่วมงานแสดงสินค้า สร้างพันธมิตรการค้า และผลักดันความร่วมมือด้านวิจัยและพัฒนา เพื่อขยายโอกาสทางการตลาดอย่างต่อเนื่อง อาหารไทยถือเป็นทุนทางวัฒนธรรมที่สามารถผสานกับการตลาดเชิงสร้างสรรค์ได้อย่างทรงพลัง โดยเล่าเรื่องผ่านมิติสิ่งแวดล้อม ความยั่งยืน และความเป็นธรรมในห่วงโซ่การผลิต ซึ่งเป็นประเด็นที่ผู้บริโภคต่างประเทศให้ความสำคัญ ในระยะยาว กระทรวงเกษตรและสหกรณ์พร้อมส่งเสริมการวิจัยและนวัตกรรมเพื่อเพิ่มมูลค่าและยืดอายุการตลาดของวัตถุดิบท้องถิ่น ควบคู่กับการส่งเสริมการบริโภคที่มีคุณประโยชน์และราคาที่เป็นธรรม เพื่อให้วัตถุดิบท้องถิ่นไทยสร้างทั้งรายได้และเศรษฐกิจหมุนเวียนที่มั่นคงแก่ชุมชน”

คุณอิสระ ริ้วตระกูลไพบูลย์ ผู้อำนวยการกองกิจการเครือข่ายทางวัฒนธรรม กรมส่งเสริมวัฒนธรรม กล่าวว่า “วัตถุดิบอาหารท้องถิ่นไทยไม่ใช่เพียงรสชาติ แต่คือตัวตนของชุมชน ‘มรดกที่มีชีวิต’ ที่บอกเล่าประวัติศาสตร์ ภูมิปัญญา และรากเหง้าของชุมชน ผ่านรสชาติ กลิ่น และความเชื่อที่สืบทอดมาหลายชั่วอายุคน อาหารจึงสะท้อนทั้งภูมิศาสตร์ วิถีชีวิต และพิธีกรรมที่หล่อหลอมความเป็นไทย กรมส่งเสริมวัฒนธรรมจึงผลักดันให้วัตถุดิบพื้นถิ่นได้รับการยกระดับเป็น ‘ทูตวัฒนธรรมอาหาร’ เพื่อสร้างคุณค่าทั้งในเชิงเศรษฐกิจและวัฒนธรรม ควบคู่ไปกับการอนุรักษ์พันธุกรรมพืชและระบบอาหารที่ยั่งยืน เรามีโครงการ ‘1 จังหวัด 1 เมนู เชิดชูอาหารถิ่น’ และ ‘รสชาติ…ที่หายไป The Lost Taste’ ที่ต่อยอดให้คนรุ่นใหม่เข้าถึงและสร้างสรรค์การใช้วัตถุดิบพื้นบ้าน ผ่านการเล่าเรื่อง (storytelling) และสื่อดิจิทัล เพื่อให้พวกเขาเห็นว่าอาหารท้องถิ่นไม่ใช่ของเก่า แต่เป็นสมบัติที่มีชีวิตซึ่งสร้างคุณค่าใหม่ได้เสมอ อีกทั้งยังสามารถเชื่อมโยงกับการท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรม เกิดเป็นประสบการณ์ที่มีรสชาติและความหมาย สร้างรายได้หมุนเวียนแก่ชุมชน และเสริมพลัง Soft Power ไทยในเวทีโลก การที่กรมฯ ได้ร่วมกับตลาดสี่มุมเมืองในโครงการ ‘วัตถุดิบท้องถิ่นกินดีวิถีไทย’ จึงถือเป็นการผนึกกำลังสำคัญ ที่จะช่วยยกระดับอาหารถิ่นสู่สากล และสร้างความภาคภูมิใจในอัตลักษณ์อาหารไทยไปพร้อมกัน”

ผศ.ดร. ชัชมาศ กาญจนอุดมการ หัวหน้าศูนย์วิจัยและพัฒนาพืชผักเขตร้อน ภาควิชาพืชสวน คณะเกษตร กำแพงแสน มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ และ ผู้บริหารจัดการศูนย์รวมผู้เชี่ยวชาญด้านเมล็ดพันธุ์ผักของประเทศไทย สำนักงานการวิจัยแห่งชาติ (วช.) กล่าวว่า “ผักพื้นบ้านไทยเป็นทรัพยากรที่มีคุณค่าอย่างมหาศาล ทั้งในเชิงโภชนาการ เศรษฐกิจ และการอนุรักษ์วัฒนธรรมอาหาร ความโดดเด่นอยู่ที่รสชาติและกลิ่นเฉพาะตัว ซึ่งไม่เพียงทำให้ครัวท้องถิ่นมีเอกลักษณ์ แต่ยังเชื่อมโยงกับการท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรมและแนวคิด Food as Medicine ที่กำลังได้รับความสนใจทั่วโลก การเพิ่มมูลค่าเริ่มต้นได้จากการให้ข้อมูลโภชนาการ สร้างความเข้าใจด้านสรรพคุณ และนำเสนอคุณค่าทางรสชาติที่แตกต่าง เพื่อกระตุ้นความต้องการบริโภค ควบคู่กับการพัฒนาผลิตภัณฑ์และช่องทางตลาดใหม่ ๆ ยกตัวอย่างจากงานวิจัย เช่น ‘ไข่ผำ’ เป็นผักที่อุดมด้วยโปรตีนและสารต้านอนุมูลอิสระ หรือ ‘ผักเชียงดา’ ที่ช่วยควบคุมระดับน้ำตาล ล้วนมีศักยภาพก้าวสู่ตลาดสุขภาพระดับพรีเมียมได้ ขณะเดียวกันงานวิจัยอีกหลายชิ้นยังยืนยันคุณค่าของมะระขี้นก มะรุม ฟักข้าว กระเจี๊ยบแดง กระเจี๊ยบเขียว และผักปลัง ที่ส่งผลต่อการป้องกันโรคเรื้อรังและเสริมภูมิคุ้มกัน สิ่งเหล่านี้คือข้อมูลเชิงวิทยาศาสตร์ที่ช่วยสร้างความเชื่อมั่นเชิงพาณิชย์ และศูนย์วิจัยฯ เองก็กำลังเดินหน้าทำงานร่วมกับเชฟและผู้ประกอบการ เพื่อพัฒนาตำรับอาหารและมาตรฐานการปรุง ควบคู่กับการจัดทำโปรไฟล์สารสำคัญเพื่อยกระดับผักพื้นบ้านสู่ตลาดอย่างยั่งยืน”