ล่าสุด ศาลปกครองสูงสุดมีคำพิพากษาคดีฟ้องขอให้เพิกถอนคำสั่งให้ชดใช้ค่าสินไหมทดแทนโครงการรับจำนำข้าวเปลือก และเพิกถอนคำสั่งยึด อายัดทรัพย์สิน รวมทั้งคำสั่งขายทอดตลาด และคำสั่งปฏิเสธคำขอกันส่วนในฐานะเจ้าของร่วม

โดยมีรายละเอียดปรากฏตามเอกสารข่าวศาลปกครองที่แนบมาพร้อมนี้

1.ศาลปกครองสูงสุดวินิจฉัยว่า การดำเนินโครงการรับจำนำข้าวเปลือกแยกพฤติการณ์การกระทำของ นางสาวยิ่งลักษณ์ในฐานะนายกรัฐมนตรี และประธานกรรมการนโยบายข้าวแห่งชาติ หรือ กขช. ออกเป็น 2 ส่วน คือ ส่วนที่หนึ่ง การดำเนินการในส่วนของนโยบายการรับจำนำข้าวเปลือกที่แถลงไว้ต่อรัฐสภา ซึ่งไม่มีส่วนที่ต้องรับผิดทางละเมิดต่อกระทรวงการคลัง ,ส่วนที่สอง การดำเนินการในการปฏิบัติให้เป็นไปตามนโยบายรับจำนำข้าวเปลือก ซึ่งเป็นการกระทำทางปกครอง ย่อมอยู่ในฐานะเจ้าหน้าที่ ตามมาตรา 4 แห่งพระราชบัญญัติความรับผิดทางละเมิดของเจ้าหน้าที่ พ.ศ.2539

• ศาลปกครองสูงสุดโดยที่ประชุมใหญ่ตุลาการในศาลปกครองสูงสุด เห็นว่าคณะรัฐมนตรีมีมติอนุมัติให้ดำเนินโครงการรับจำนำข้าวเปลือกนาปี ปีการผลิต 2554/55 ,นาปรัง ปีการผลิต 2555 ,นาปี ปีการผลิต 2555/56และนาปี ปีการผลิต 2556/57 โดยมีขั้นตอนการดำเนินการ เป็น 4 ขั้นตอน ซึ่งนางสาวยิ่งลักษณ์ดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรีในขณะนั้น และยังเป็นประธาน กขช. มีอำนาจหน้าที่ติดตามกำกับดูแลการปฏิบัติตามนโยบาย มาตรการ และโครงการที่อนุมัติในส่วนที่เกี่ยวกับการแก้ไขปัญหาสินค้าข้าว การที่สำนักงานการตรวจเงินแผ่นดิน และ ป.ป.ช.มีหนังสือแจ้งผลการตรวจสอบการดำเนินการตามโครงการรับจำนำข้าวเปลือกในฤดูกาลผลิตที่ผ่านมาต่อนางสาวยิ่งลักษณ์สอดคล้องต้องกัน โดยสรุปว่าโครงการรับจำนำข้าวเปลือกมีปัญหาเกิดขึ้น ก่อให้เกิดความสูญเสียงบประมาณแผ่นดินเป็นจำนวนมาก มีการทุจริตเชิงนโยบายเกิดขึ้นในหลายขั้นตอน ขอให้สั่งการหน่วยงานที่เกี่ยวข้องดำเนินการตามข้อเสนอแนะและข้อสังเกตต่อไปด้วย แต่นายกรัฐมนตรีมิได้ดำเนินการใดๆ ทั้งที่ได้แต่งตั้งคณะอนุกรรมการขึ้นเพื่อทำหน้าที่ดำเนินโครงการรับจำนำข้าวเปลือกตามนโยบายของรัฐบาลแล้ว
• นอกจากนี้ระหว่างการดำเนินการโครงการรับจำนำข้าวเปลือกนาปรัง ปีการผลิต 2555 สส.ได้ตั้งกระทู้ถามนางสาวยิ่งลักษณ์ในฐานะนายกรัฐมนตรี เมื่อวันที่ 29 มีนาคม 2555 และเสนอญัตติขอเปิดอภิปรายทั่วไป เพื่อลงมติไม่ไว้วางใจนางสาวยิ่งลักษณ์และคณะเมื่อวันที่ 26 พฤศจิกายน 2555 การที่นางสาวยิ่งลักษณ์ดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรี และเป็นประธาน กขช. ได้รับรู้ข้อมูลเกี่ยวกับการดำเนินการตามนโยบายรับจำนำข้าวเปลือกตามนโยบายของรัฐบาล ว่ามีปัญหาการทุจริตทุกขั้นตอน แต่มิได้สั่งการให้คณะอนุกรรมการที่นางสาวยิ่งลักษณ์แต่งตั้งขึ้น ตรวจสอบการดำเนินโครงการรับจำนำข้าวเปลือกว่ามีปัญหาการทุจริตหรือไม่ และรายงานให้นางสาวยิ่งลักษณ์สั่งการ จึงเป็นกรณีที่นางสาวยิ่งลักษณ์ไม่คำนึงถึงข้อทักท้วง และข้อเสนอขององค์กรที่ทำหน้าที่ตรวจสอบการดำเนินการตามโครงการต่างๆ ของรัฐ กลับปล่อยให้การดำเนินโครงการรับจำนำข้าวเปลือกนาปี ปีการผลิต 2555/56 และปีการผลิต 2556/57 ดำเนินการต่อไป จึงเป็นกรณีที่นางสาวยิ่งลักษณ์ปล่อยปละละเลย ไม่ใช้อำนาจหน้าที่ของตนเพื่อป้องกันมิให้เกิดปัญหาการทุจริต จึงเป็นช่องทางให้เจ้าหน้าที่ในระดับปฏิบัติการกระทำการทุจริตได้โดยง่าย ถือได้ว่านางสาวยิ่งลักษณ์กระทำละเมิดต่อกระทรวงการคลัง ให้ได้รับความเสียหายตามมาตรา 420 แห่งประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์

ส่วนกรณีนางสาวยิ่งลักษณ์จะต้องรับผิดชดใช้ค่าสินไหมทดแทนให้แก่กระทรวงการคลังเพียงใดนั้น ศาลปกครองสูงสุดวินิจฉัยดังนี้
ความเสียหายเฉพาะในขั้นตอนการระบายข้าว ด้วยวิธีขายแบบรัฐต่อรัฐ หรือ จีทูจี นางสาวยิ่งลักษณ์ทราบปัญหาการทุจริตแล้ว แต่ไม่ได้ติดตามกำกับดูแล โดยเฉพาะในการติดตามดูแลหรือตรวจสอบการทุจริตตามสัญญาซื้อขายแบบจีทูจี ซึ่งนางสาวยิ่งลักษณ์ในฐานะประธาน กขช. เข้าร่วมประชุม กขช.แค่เพียงครั้งเดียว จากพฤติการณ์ดังกล่าว จึงเห็นได้ว่านางสาวยิ่งลักษณ์ในฐานะนายกรัฐมนตรี และในฐานะประธาน กขช. ยังคงละเว้น เพิกเฉย ละเลยไม่ติดตาม หรือสั่งการให้หน่วยงานที่เกี่ยวข้องรายงาน ผลการดำเนินงานตรวจสอบ ส่งผลให้มีปัญหาการระบายข้าวไม่ทัน ต้องเก็บรักษาข้าวในคลังเป็นเวลานานจนข้าวเสื่อมคุณภาพและสูญเสีย อีกทั้งไม่คำนึงถึงข้อทักท้วงและข้อเสนอของหน่วยงาน ซึ่งเป็นองค์กรที่ทำหน้าที่ตรวจสอบ

พฤติการณ์แห่งการกระทำของนางสาวยิ่งลักษณ์ เป็นการปฏิบัติหน้าที่ด้วยความประมาท เลินเล่ออย่างร้ายแรง เป็นเหตุให้กระทรวงการคลังได้รับความเสียหาย นางสาวยิ่งลักษณ์จึงต้องรับผิดชดใช้ค่าสินไหมทดแทนให้แก่กระทรวงการคลัง ตามมาตรา 10 วรรคหนึ่ง ประกอบกับมาตรา 8 วรรคหนึ่ง แห่งพระราชบัญญัติความรับผิดทางละเมิดของเจ้าหน้าที่ พ.ศ.2539 โดยเมื่อความเสียหายที่เกิดขึ้นจากการทุจริตในขั้นตอนการระบายข้าวแบบจีทูจี ตามสัญญาซื้อขาย จำนวน 4 ฉบับ มีความเสียหายเป็นจำนวนเงินทั้งสิ้น 20,057,723,761.66 บาท ความเสียหายจากการระบายข้าวด้วยวิธีขายแบบจีทูจี เกิดจากการกระทำละเมิดของเจ้าหน้าที่ที่เกี่ยวข้องหลายคน และเจ้าหน้าที่แต่ละคนต้องรับผิดใช้ค่าสินไหมทดแทนเฉพาะส่วนของตนเท่านั้น จึงสมควรกำหนดสัดส่วนความรับผิดของนางสาวยิ่งลักษณ์ ตามมาตรา 8 วรรคสี่ แห่งพระราชบัญญัติความรับผิดทางละเมิดของเจ้าหน้าที่ พ.ศ.2539 โดยให้รับผิดในอัตราร้อยละ 50 ของความเสียหายจากการระบายข้าวแบบจีทูจี ตามสัญญาทั้ง 4 ฉบับ จึงคิดเป็นเงินที่นางสาวยิ่งลักษณ์ต้องรับผิดจำนวน 10,028,861,880.83 บาท

คำสั่งกระทรวงการคลังที่ 1351/2559 ลงวันที่13 ตุลาคม 2559 เฉพาะส่วนที่เรียกให้นางสาวยิ่งลักษณ์ต้องรับผิดชดใช้ค่าสินไหมทดแทนเกินกว่าจำนวน 10,028,861,880.83 บาท เป็นคำสั่งทางปกครองที่ไม่ชอบด้วยกฎหมาย การยึด อายัดทรัพย์สินของนางสาวยิ่งลักษณ์ เพื่อดำเนินการขายทอดตลาดในส่วนที่เกินกว่าจำนวน 10,028,861,880.83 บาท จึงเป็นการกระทำที่ไม่ชอบด้วยกฎหมายเช่นกัน และเมื่อทรัพย์สินนั้นเป็นทรัพย์สินที่นางสาวยิ่งลักษณ์ได้มาภายหลังจากการที่นางสาวยิ่งลักษณ์และนายอนุสรณ์ อมรฉัตร สามี อยู่กินฉันสามีภริยา สามีนางสาวยิ่งลักษณ์จึงย่อมได้รับความคุ้มครองตามกฎหมาย ในฐานะเป็นเจ้าของกรรมสิทธิ์รวมที่มีส่วนในทรัพย์สินเท่ากันกับนางสาวยิ่งลักษณ์ แม้จะไม่ปรากฏชื่อนายอนุสรณ์เป็นเจ้าของกรรมสิทธิ์ดังกล่าวก็ตาม ดังนั้นการที่กระทรวงการคลัง โดยปลัดกระทรวงการคลัง ปฏิเสธการขอกันส่วนในฐานะเจ้าของรวมซึ่งทรัพย์สินที่ถูกยึดและอายัดมาจากนางสาวยิ่งลักษณ์ จึงเป็นการกระทำที่ไม่ชอบด้วยกฎหมาย และเป็นการกระทำละเมิดต่อนายอนุสรณ์

ศาลปกครองสูงสุดพิพากษาแก้คำพิพากษาของศาลปกครองชั้นต้น เป็นดังนี้
1.ให้เพิกถอนคำสั่งกระทรวงการคลัง ที่ 1351/2559 ลงวันที่ 13 ตุลาคม 2559 เรื่อง ให้ชดใช้ค่าสินไหมทดแทน เฉพาะส่วนที่ให้นางสาวยิ่งลักษณ์รับผิดชดใช้ค่าสินไหมทดแทนเกินกว่าจำนวน 10,028,861,880.83 บาท ทั้งนี้ ตั้งแต่วันที่มีคำสั่งเป็นต้นไป

2.ให้เพิกถอนคำสั่ง ประกาศ และการดำเนินการใดๆ ของกรมบังคับคดี ผู้ถูกฟ้องคดีที่ 7 ถึงผู้ถูกฟ้องคดีที่ 9 ที่มีคำสั่งประกาศหรือการดำเนินการใดๆ ในการยึดอายัดทรัพย์สินของนางสาวยิ่งลักษณ์ เพื่อดำเนินการขายทอดตลาด อันเป็นการบังคับตามมาตรการทางปกครอง ที่สืบเนื่องจากคำสั่งกระทรวงการคลัง ที่ 1351/2559 ลงวันที่ 13 ตุลาคม 2559 เรื่อง ให้ชดใช้ค่าสินไหมทดแทน เฉพาะในส่วนที่เกินกว่าจำนวน 10,028,861,880.83 บาท ทั้งนี้ ตั้งแต่วันที่มีคำสั่งเป็นต้นไป

3.ให้ปลัดกระทรวงการคลัง และกระทรวงการคลัง ดำเนินการสั่งการเกี่ยวกับการขอกันส่วนทรัพย์สินที่ ถกยึดเพื่อนำมาขายทอดตลาดตามสิทธิของนายอนุสรณ์ จำนวน 37 รายการ และแจ้งให้กรมบังคับคดีจัดทำบัญชีรับ-จ่าย เพื่อกันส่วนให้นายอนุสรณ์ในฐานะเจ้าของรวม รวมทั้งแจ้งผลการดำเนินการดังกล่าว ให้แก่นายอนุสรณ์ทราบ ทั้งนี้ให้ดำเนินการภายใน 60 วัน นับจากวันที่ศาลมีคำพิพากษา