เมื่อช่วงเวลา 17.30 น. ของวันที่ 10 ธันวาคม 2568 ที่บริเวณลานบ้านเกิดท่านพ่อพระยาพิชัยดาบหัก บ้านห้วยคา หมู่ที่ 9 ต.ในเมือง อ.พิชัย จ.อุตรดิตถ์ นายภูริวัจน์ โชตินพรัตน์ รองผู้ว่าราชการจังหวัด เป็นประธานเปิดงานประเพณีทำบุญกองข้าวเปลือก ประจำปี 2568 โดยมีนายนิตย์นิชัย บุญสุวรรณ นายอำเภอพิชัย กล่าวรายงาน พร้อมด้วย หัวหน้าส่วนราชการ นายอำเภอเมือง นายอำเภอท่าปลา นายอำเภอฟากท่า นายอำเภอลับแล นายอำเภอตรอน ผู้บริหารองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น กำนัน ผู้ใหญ่บ้าน ตลอดจนชาวบ้านในพื้นที่และนักท่องเที่ยวทั้งภายในจังหวัดและต่างจังหวัด หลั่งไหลร่วมงานกันอย่างคึกคัก
ซึ่งในปีนี้ได้มีการจัดประกวดการตกแต่งฟางข้าวเป็นรูปต่างๆ ซึ่งแต่ละหน่วยงานองค์กรต่างๆได้ระดมพลังนำฟางข้าวมาสร้างสรรค์ผลงานโชว์ได้อย่างโดดเด่น มีทั้งนำฟางมามัดทำเป็นรูป เต่า หมี เสือโคร่ง นกยูง นกแก้ว ช้าง ม้า วัว ควาย รวมถึงแรดตัวโต เป็นต้น
การจัดงานประเพณีทำขวัญข้าว หรือพิธีบูชาพระแม่โพสพ ถือเป็นพิธีกรรมสืบสานมรดกประเพณีในท้องถิ่นที่ปฏิบัติสืบทอดต่อๆกันมา ตามความเชื่อที่ว่าที่แม่โพสพมีพระคุณต่อชีวิตของชาวนา การประกอบพิธีกรรมทำขวัญข้าวเป็นการกล่าวขอขมาต่อต้นข้าวทุกครั้งที่มีการเปลี่ยนแปลงเกิดขึ้นกับข้าว ทั้งที่การเกิดเองตามธรรมชาติ จากฝีมือมนุษย์ที่จะทำอะไรก็ตามกับต้นข้าว เช่น พิธีกรรมก่อนการหว่านข้าว การปักดำข้าว หรือพิธีกรรมทำขวัญรับขวัญการตั้งท้อง ก่อนการเกี่ยวข้าว และพิธีอันเชิญแม่โพสพเข้ายุ้งฉางเป็นต้น
ซึ่งอำเภอพิชัยมีประชากรส่วนใหญ่ประกอบอาชีพทำการเกษตร ข้าวถือว่าเป็นพืชเศรษฐกิจและเป็นรายได้หลักของเกษตรกร อำเภอพิชัยได้ร่วมกับส่วนราชการ รัฐวิสาหกิจ องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น กำนัน ผู้ใหญ่บ้าน และประชาชนอำเภอพิชัย กำหนดจัดงานประเพณีทำบุญกองข้าวเปลือก และให้เป็นงานประเพณีประจำปีของอำเภอพิชัย มาตั้งแต่ปี พ.ศ. 2563 เพื่อหารายได้ในการปรับปรุง ซ่อมแซม เรือนพระยาพิชัยดาบหัก และพิพิธภัณฑ์พระยาพิชัยดาบหัก
ปีนี้ กำหนดจัดงานระหว่างวันที่ 10-14 ธันวาคม 2568 โดยมีกิจกรรมการจัดนิทรรศการให้ความรู้เกี่ยวกับข้าว การประกวดการแปรรูปข้าว การจำหน่วยสินค้า OTOP การประกวดชมรม TO BE NUMBER ONE การแสดงต่าง ๆ ของนักเรียน นักศึกษาและกลุ่มองค์กรต่างๆ รวมทั้งการประกอบพิธีทางสงฆ์พิธีทำขวัญข้าว การแสดงศิลปวัฒนธรรม เมื่อเสร็จสิ้นการจัดงานแล้วจะนำข้าวเปลือกที่ผู้มีจิตศรัทธาร่วมทำบุญบริจาคไปจำหน่าย และนำเงินไปใช้ตามวัตถุประสงค์ต่อไป
