จากการออกกฎหมายดังกล่าว ส่งผลให้ผู้เลี้ยงปลาสวยงามจำนวนมากเกิดความตื่นตระหนก และบางส่วนได้ นำปลาที่เลี้ยงไว้ไปปล่อยลงในแหล่งน้ำธรรมชาติ โดยไม่ตระหนักถึงผลกระทบทางสิ่งแวดล้อม ซึ่งเป็นหนึ่งในสาเหตุสำคัญที่ทำให้ปลาหมอคางดำเริ่มแพร่ระบาดอย่างรวดเร็วในหลายพื้นที่ของประเทศ

3. การปรับชื่อสามัญและความเข้าใจของสาธารณะ
เพื่อป้องกันความสับสนและลดการเลี้ยงปลาชนิดนี้ในฐานะปลาสวยงาม ภาครัฐได้มีการ เปลี่ยนชื่อสามัญจาก “ปลาหมอสีคางดำ” เป็น “ปลาหมอคางดำ” ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2561 เป็นต้นมา การเปลี่ยนชื่อดังกล่าวมีวัตถุประสงค์เพื่อให้สอดคล้องกับแนวทางการจัดการสัตว์น้ำต่างถิ่น และสร้างความเข้าใจแก่สาธารณชนว่าปลาชนิดนี้ไม่ควรถูกเพาะเลี้ยงหรือเพื่อการค้าขายทั่วไปอีกต่อไป

4. พฤติกรรมการลักลอบเพาะเลี้ยงและผลกระทบทางเศรษฐกิจ
แม้จะมีกฎหมายห้ามเพาะเลี้ยง แต่ยังคงพบว่ามีผู้ประกอบการบางราย ลักลอบเพาะเลี้ยงในบ่อปิด เพื่อวัตถุประสงค์เชิงพาณิชย์หรือเพื่อเรียกร้องค่าชดเชยจากภาครัฐ กรณีเช่นนี้สะท้อนให้เห็นถึงความจำเป็นในการสร้างความรู้ ความเข้าใจ และกลไกการบังคับใช้กฎหมายที่มีประสิทธิภาพมากขึ้น โดยเฉพาะในพื้นที่ที่การเลี้ยงปลาสวยงามเป็นอาชีพหลักของชุมชน

5. ข้อสังเกตเชิงนโยบาย
ในเชิงวิชาการ การนำเข้าหรือเพาะเลี้ยงปลาหมอคางดำ ก่อนปี พ.ศ. 2561 ไม่ถือเป็นการกระทำที่ผิดกฎหมาย เนื่องจากยังไม่มีข้อบังคับควบคุมในขณะนั้น สถานการณ์ดังกล่าวคล้ายกับกรณีของปลาหมอสีบัตเตอร์ (Butter cichlid) ซึ่งเคยได้รับความนิยมในตลาดปลาสวยงามเช่นกัน และต่อมาถูกระบุว่าเป็นอีกหนึ่งชนิดพันธุ์ต่างถิ่นที่เริ่มแพร่กระจายในธรรมชาติ

ดังนั้น การแก้ไขปัญหาการแพร่ระบาดของปลาหมอคางดำในปัจจุบันจึงควรอยู่บนพื้นฐานของ ข้อมูลข้อเท็จจริงทางประวัติศาสตร์ กฎหมาย และพฤติกรรมของผู้เลี้ยงในแต่ละช่วงเวลา เพื่อให้การกำหนดนโยบายมีความเป็นธรรม ครอบคลุม และสามารถลดผลกระทบต่อทั้งระบบนิเวศและผู้ประกอบการได้อย่างยั่งยืน