สถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ (องค์การมหาชน) (สดร. หรือ NARIT) กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัย และนวัตกรรม (อว.) เชิญชวนชาวไทยชม “ฝนดาวตกเจมินิดส์” คืน 14 – รุ่งเช้า 15 ธันวาคม 2568 เริ่มสังเกตได้ตั้งแต่เวลาประมาณ 20:00 น. จนถึง 02:30 น. (หลังจากนั้นจะมีแสงจันทร์รบกวน) คาดมีอัตราการตกเฉลี่ยสูงสุดประมาณ 120 – 150 ดวงต่อชั่วโมง ช่วงหลังเที่ยงคืนเป็นต้นไป ผู้สนใจชมได้ด้วย ตาเปล่าในพื้นที่โล่ง และมืดสนิท ปราศจากแสงรบกวน ดูได้ทุกภูมิภาคทั่วไทย
นายศุภฤกษ์ คฤหานนท์ ผู้ช่วยผู้อำนวยการ สดร. เปิดเผยว่า “ฝนดาวตกเจมินิดส์” หรือ ฝนดาวตกกลุ่มดาว คนคู่ จะเกิดในช่วงระหว่างวันที่ 4 – 20 ธันวาคม ของทุกปี มีศูนย์กลางการกระจายตัวบริเวณกลุ่มดาวคนคู่ ปีนี้นักดาราศาสตร์คาดการณ์ว่าจะมีอัตราการตกสูงสุดในช่วงหลังเที่ยงคืนวันที่ 14 ถึงรุ่งเช้า 15 ธันวาคม 2568 สามารถรอชมปรากฏการณ์ได้ตั้งแต่ช่วงที่กลุ่มดาวคนคู่ขึ้นจากขอบฟ้าทางทิศตะวันออก เวลาประมาณ 20:00 น. เป็นต้นไป ฝนดาวตกจะปรากฏให้เห็นเป็นลำแสงวาบพาดผ่าน ทั่วท้องฟ้าเป็นบริเวณกว้าง ดูได้ด้วยตาเปล่าในที่มืดสนิท ซึ่งปีนี้ช่วงที่ไร้แสงจันทร์รบกวน ตั้งแต่เวลา 20:00 – 02:30 น. นั้น เหมาะแก่การสังเกตการณ์เป็นอย่างยิ่ง
“ฝนดาวตกเจมินิดส์” เกิดจากการที่โลกเคลื่อนผ่านเข้าไปในสายธารเศษหินและฝุ่นขนาดน้อยใหญ่ของดาวเคราะห์น้อย 3200 เฟธอน (3200 Phaethon) ที่หลงเหลือทิ้งไว้เมื่อครั้งเคลื่อนผ่านเข้ามาในระบบสุริยะชั้นใน เมื่อโลกโคจรผ่านสายธารดังกล่าว แรงโน้มถ่วงของโลกจะดึงดูดเศษหินและฝุ่นเหล่านั้นเข้ามาในชั้นบรรยากาศ ทำให้เกิดการเสียดสีและเผาไหม้ ปรากฏให้ ผู้สังเกตการณ์บนโลกเห็นเป็นลำแสงคล้ายลูกไฟสว่างวาบเคลื่อนผ่านท้องฟ้า หรือ ในบางครั้งเกิดเป็นลูกไฟขนาดใหญ่ (Fireball) ซึ่ง “ฝนดาวตก” จะแตกต่างจาก “ดาวตก” ทั่วไป คือเป็นดาวตกที่มีทิศทางเหมือนมาจากจุด ๆ หนึ่งบนท้องฟ้า เรียกว่า จุดศูนย์กลางการกระจายตัว (Radiant) เมื่อจุดศูนย์กลางการ กระจายตัวอยู่ใกล้บริเวณกลุ่มดาวใด ก็จะเรียกชื่อฝนดาวตกตามกลุ่มดาวนั้น ๆ
สดร. เตรียมจัดกิจกรรมสังเกตการณ์ “ฝนดาวตกเจมินิดส์” คืนวันที่ 14 ถึง รุ่งเช้า 15 ธันวาคม 2568 เชิญชวนผู้สนใจเข้าร่วมกิจกรรม ณ จุดสังเกตการณ์หลัก 4 แห่ง ดังนี้
เชียงใหม่ : กิจกรรม “โต้ลมหนาว…นอนนับฝนดาวตกเจมินิดส์ 2568” ภายในสวนพฤกษศาสตร์ สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ อ. แม่ริม จ. เชียงใหม่ ตั้งแต่เวลา 17:00 – 02:00 น. (ค่าธรรมเนียมเข้าพื้นที่และค่าบริการรถรับส่งภายในสวนฯ 90 บาท/ท่าน) ติดตามรายละเอียดเพิ่มเติมเร็ว ๆ นี้ทางเพจเฟซบุ๊ก NARIT สถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ https://www.facebook.com/NARITpage
สำหรับภูมิภาคอื่น ๆ จัดขึ้น ณ หอดูดาวภูมิภาคสำหรับประชาชน กิจกรรมเริ่มตั้งแต่เวลา 18:00 น. เป็นต้นไปจนถึงรุ่งเช้า
โคราช : หอดูดาวเฉลิมพระเกียรติ 7 รอบ พระชนมพรรษา นครราชสีมา โทร. 086-4291489
ขอนแก่น : หอดูดาวเฉลิมพระเกียรติ 7 รอบ พระชนมพรรษา ขอนแก่น โทร. 063-8921854
ฉะเชิงเทรา : หอดูดาวเฉลิมพระเกียรติ 7 รอบ พระชนมพรรษา ฉะเชิงเทรา โทร. 084-0882264
ทั้งนี้ ลักษณะการจัดกิจกรรมจะแตกต่างไปตามแต่ละพื้นที่ ผู้สนใจสามารถติดตามข้อมูลเพิ่มเติมได้ทาง เพจเฟซบุ๊กของหอดูดาวแต่ละแห่ง (*หมายเหตุ เนื่องจากจังหวัดสงขลาอยู่ในช่วงฟื้นฟูจากเหตุอุทกภัย หากมีการจัดกิจกรรมโดยหอดูดาวเฉลิมพระเกียรติ 7 รอบ พระชนมพรรษา สงขลา จะแจ้งสถานที่ให้ทราบในภายหลัง)
นอกจากนี้ ผู้สนใจสามารถร่วมสังเกตการณ์ฝนดาวตกเจมินิดส์ได้ ณ สถานที่ดูดาว 64 แห่งทั่วประเทศ ซึ่งผ่านการขึ้นทะเบียนเป็นเขตอนุรักษ์ท้องฟ้ามืดในประเทศไทย จึงเป็นสถานที่ที่เหมาะสมอย่างยิ่งต่อการสังเกตการณ์ท้องฟ้าและปรากฏการณ์ฝนดาวตก ทั้งความมืดของท้องฟ้า และมีพื้นที่โล่งกว้างปราศจากสิ่งบดบังบริเวณขอบฟ้า ทำให้สามารถชมฝนดาวตกได้รอบทิศทาง รวมถึงมีการบริหารจัดการแสงสว่างอย่างเหมาะสม ตลอดจนมีสิ่งอำนวยความสะดวก และมีวิทยากรให้คำแนะนำการดูดาวเบื้องต้น
ค้นหาเขตอนุรักษ์ท้องฟ้ามืดในประเทศไทยได้ที่ https://darksky.narit.or.th/darkskyreserve/thailand/
